**नेवासा प्रतिनिधी*:- लाईट गेल्याबद्दल ग्राहकांना भरपाई – कायदेशीर तरतुदी आणि प्रक्रिया* . नरेंद्र पाटील काळे
महाराष्ट्रातील वीज ग्राहकांना पुरेशा कारणाशिवाय वीजपुरवठा खंडित झाल्यास भरपाई मिळू शकते. ही भरपाई महाराष्ट्र वीज नियामक आयोग (MERC) च्या नियमांनुसार आणि वीज कायदा, 2003 (Electricity Act, 2003) अंतर्गत मिळते.
---
*कायदेशीर तरतुदी:*
1. वीज कायदा, 2003
सेवा गुणवत्ता नियम (Standards of Performance - SOP):
वीज वितरण कंपन्यांनी ग्राहकांना सातत्यपूर्ण आणि योग्य दर्जाचा वीजपुरवठा द्यावा, अन्यथा त्यांना ग्राहकांना भरपाई द्यावी लागेल.
कलम 57 आणि 59:
वीज नियामक आयोगाने ठरवलेल्या सेवा दर्जानुसार वीज कंपन्यांना ग्राहकांना वीजपुरवठा करावा लागतो. नियमांचे उल्लंघन झाल्यास भरपाई द्यावी लागते.
2. महाराष्ट्र वीज नियामक आयोग (MERC) चे सेवा दर्जा नियम, 2014
या *नियमानुसार, वीजपुरवठा खंडित झाल्यास ग्राहकांना भरपाई मिळू शकते. खाली काही महत्त्वाच्या अटी दिल्या आहेत:*
नियमित वीजपुरवठा नसल्यास (अनिर्धारित भारनियमन किंवा तांत्रिक कारणांमुळे) खालील मर्यादा लागू होतात:
शहरी भागात 4 तासांपेक्षा जास्त वीज गेल्यास
ग्रामीण भागात 8 तासांपेक्षा जास्त वीज गेल्यास
ग्राहकांनी तक्रार दाखल केल्यानंतर 60 दिवसांच्या आत भरपाई द्यावी लागते.
---
*भरपाईची रक्कम किती?*
MERC च्या नियमानुसार, ग्राहकांना 50 रुपये ते 600 रुपये प्रति दिवस याप्रमाणे भरपाई मिळू शकते. वीज कंपनीच्या निष्काळजीपणामुळे होणाऱ्या नुकसानीवर ही भरपाई ठरते.
*काही उदाहरणे:*
1. वीजपुरवठा पुनर्स्थापित करण्यात उशीर – 50 रुपये प्रति तास
2. अतिवोल्टेजमुळे उपकरणांचे नुकसान – नुकसानभरपाई
3. अनिर्धारित भारनियमन – 100 रुपये प्रति दिवस
---
*भरपाईसाठी अर्ज करण्याची प्रक्रिया:*
1. वीज वितरण कंपनीकडे तक्रार दाखल करा
*लेखी अर्ज द्या –* जवळच्या वीज वितरण कार्यालयात किंवा महावितरण (MSEDCL) च्या ग्राहक सेवा केंद्रावर.
*ऑनलाइन तक्रार नोंदवा –* महावितरणच्या वेबसाइटवर किंवा 1912 या टोल-फ्री क्रमांकावर कॉल करा.
2. महाराष्ट्र वीज नियामक आयोगाच्या ग्राहक तक्रार निवारण मंचाकडे (CGRF) तक्रार द्या
जर वीज कंपनीने 60 दिवसांत भरपाई दिली नाही, तर CGRF मध्ये अपील करू शकता.
त्यासाठी आवश्यक कागदपत्रे (वीज बिल, तक्रारीची पावती, पुरावे) द्यावे लागतात.
3. वीज न्यायाधिकरण (Electricity Ombudsman) कडे अपील करा
*CGRF निर्णय न दिल्यास ऊर्जा लोकायुक्त (Electricity Ombudsman) यांच्याकडे पुढील अपील करू शकता.
*
---
*शेतकरी, लघुउद्योग आणि व्यापाऱ्यांसाठी विशेष तरतुदी*
शेतीसाठी वीजपुरवठा खंडित झाल्यास कृषी धोरणानुसार नुकसानभरपाई मागता येते.
लघुउद्योगांना वीजपुरवठा खंडित झाल्यास उद्योग धोरणानुसार भरपाई मिळते.
---
*निष्कर्ष* :
जर वीजपुरवठा नियमित नसेल किंवा अचानक अनेक तास वीज गायब होत असेल, तर ग्राहकांना कायदेशीर हक्काने भरपाई मिळू शकते. वीज कायदा, 2003 आणि MERC च्या नियमानुसार भरपाईसाठी अर्ज करता येतो. वीजपुरवठा खंडित झाल्यास त्वरित तक्रार करा आणि योग्य ती भरपाई मिळवा.
महत्त्वाचे: भरपाई मिळण्यासाठी तक्रारीची पावती आणि पुरावे जपून ठेवा
